Newcastle Hastalığı (Yalancı Veba)

Tavuklarda Newcastle Hastalığı, Newcastle hastalığı tedavi süreci ve hastalık ile ilgili tüm detaylar bu makalemizde olacaktır.

Newcastle Hastalığı Nedir?

Newcastle hastalığı, genellikle kuşlarda ve özellikle tavuklarda görülen bir virüs kaynaklı hastalıktır. Hastalığın etkeni, Newcastle hastalığı virüsüdür (NDV). Bu virüs genellikle solunum yolu ve sindirim sistemini etkiler. Yüksek bulaşıcılık gösterir ve özellikle ticari tavuk çiftliklerinde sorunlara neden olabilir.

Belirtiler arasında solunum problemleri, göz ve burun akıntısı, sinir sistemi bozuklukları, yumurta veriminde düşüş ve ölümler bulunabilir. Bu hastalığın kontrolü için aşılar bulunmaktadır, ve tavuk yetiştiricileri bu aşıları kullanarak sürülerini hastalığa karşı korumaya çalışırlar.

Yalancı veba hastalığı, özellikle Türkiye’de bilinen bir başka adıyla Newcastle hastalığı, kanatlı hayvanları etkileyen bir viral hastalıktır. Bu hastalık genellikle tavuk, hindi, güvercin ve papağanları etkiler, ancak ördek, kaz ve sülünler genellikle daha dayanıklıdır ve hafif etkilenebilirler.

Yalancı veba hastalığı, genellikle yüksek bulaşıcılığı nedeniyle kanatlı hayvan çiftliklerinde ciddi sorunlara yol açabilir. Bu tür viral hastalıkların kontrolü için veteriner hekimler tarafından önerilen aşılar bulunmaktadır. Ayrıca, enfekte hayvanların izolasyonu ve uygun hijyen önlemleri de hastalığın yayılmasını önlemede önemli rol oynar.

Newcastle Hastalığı Nasıl Bulaşır?

Newcastle Hastalığı nasıl bulaşır, Newcastle virüsünün duyarlı hayvanlara bulaşması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Bulaşma genellikle şu yollarla gerçekleşir:

1. Solunum Sistemi: Virüs, başta solunum sistemi olmak üzere, sindirim sistemi, deri ve göz konjoktivasından girerek hastalığa neden olabilir. Solunum yoluyla bulaşma, enfekte hayvanların solunum salgılarıyla temas sonucu gerçekleşir.
2. Sindirim Sistemi: Yem, su ve diğer besin maddeleri üzerindeki virüs, hayvanların bu maddeleri tüketmeleriyle sindirim sistemine bulaşabilir.
3. Diğer Maddeler: Enfekte hayvanlardan çıkan sekretler, ekstretler ve diğer maddeler, hastalığın bulaşmasına katkıda bulunabilir. Bu nedenle enfekte hayvanların salgılarından bulaşma riski vardır.
4. Gaita: Virüs, enfekte hayvanların gaitası aracılığıyla yayılabilir. Bu nedenle, çevredeki yüzeylerde bulunan enfekte gaita ile temas sonucu bulaşma riski olabilir.
5. Yabani Kuşlar ve Diğer Vektörler: Yabani kuşlar, sokucu sinekler, kemiriciler gibi vektörler, hastalığın bulaşmasında önemli rol oynar. Bu canlılar, virüsü taşıyarak enfekte hayvanlara bulaşmasına katkıda bulunabilir.
6. Cansız Materyaller: Çiftlik ekipmanları, giyim eşyaları, araçlar gibi cansız materyaller, virüsün bulaşmasında etkili olabilir. Bu materyaller aracılığıyla virüs, farklı yerlere taşınabilir.

Özellikle horizontal bulaşmada, kümes hayvanlarının yoğun olarak bulunduğu yerlerde, hayvan hareketlerinin arttığı durumlarda ve uygun koruyucu önlemlerin alınmadığı durumlarda hastalığın ortaya çıkma olasılığı artar. Stres faktörlerinin fazla olduğu ortamlar, enfeksiyonun daha kolay yayılmasına ve ölümcül seyre girmesine neden olabilir. Ayrıca, göçmen kuşlar ve hindiler, hastalığın yayılmasında önemli bir rol oynayabilir. Bu nedenle, kümes hayvanlarının bağışıklığının sağlanması ve uygun koruyucu önlemlerin alınması büyük önem taşır.

Newcastle Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Newcastle hastalığı (ND), yalancı veba olarak da bilinir, kanatlı hayvanları etkileyen viral bir hastalıktır. Hastalığın belirtileri ve klinik tablosu şu şekildedir:

Gizli İnfeksiyonlar (Subklinik/Asemptomatik İnfeksiyonlar):

• Herhangi bir klinik belirtiye rastlanmaz.
• Bu hayvanlar virüsü saçtıkları için tehlikelidir.
• Kronik hastalarda benzer durum gözlenebilir.
• Bu hayvanlar, hastalığın çıkış ve yayılışında rol oynarlar.
• Latent dönem, fırtına öncesi sessizlik gibi mecazlandırılabilir.

Klinik Belirtilerin Görülebildiği Formlar:

• Durgunluk, iştahsızlık, zayıflama.
• Tüylerde kabarıklık.
• Yumurta veriminde azalma.
• İshal, hızlı ve hırıltılı solunum.
• Başın sağa-sola, yukarı-aşağı inmesi.
• Tikler, tortikolis (başın yanlış yöne eğilmesi).
• Kanatların düşmesi, bacaklarda felçler.
• Öksürük, tıksırık.
• Burun ve gözlerden akıntı.
• Yumurtaların dış ve iç kalitesinde bozukluklar.

Otopside Görülen Patolojik Bozukluklar:

• Bezsel midede (proventrikül) ve bağırsaklarda kanamalar.
• Bağırsakta ülserler.
• Solunum sistemi mukozasında hiperemi ve kanamalar.
• Hava keselerinde bulanıklık, matlaşma ve kalınlaşma.
• Kalp kasında kanama odakları.
• Yumurta foliküllerinde kanamalar.
• İliosekal lenf yumrularında hiperplazi ve diffüz hiperemi.
• Tavuk Cinsleri

Belirtiler, virüsün virulensine, giriş yoluna ve konakçının duyarlılığına bağlı olarak değişebilir. Doğal koşullar altında inkübasyon periyodu genellikle 3-7 gün kadardır. Ayrıca, hastalığın çıkışında çeşitli faktörlerin etkisi (virüs miktarı, konakçının özellikleri) göz önüne alındığında, klinik belirtiler her hayvanda aynı olmayabilir.

Newcastle Hastalığı Tedavi Yöntemleri

Newcastle hastalığına yönelik tedavi mümkün olmamakla birlikte, hastalık genellikle sekonder bakteriyel enfeksiyonlarla birlikte seyreder. Bu nedenle, hastalığın seyir şiddetini azaltmak ve komplikasyonları önlemek için aşağıdaki tedavi ve koruma yöntemleri kullanılabilir:

Tedavi Yöntemleri:

1. Antibiyotikler ve Destekleyici Ürünler:
   • Hastalık genellikle sekonder bakteriyel enfeksiyonlarla birlikte seyrettiği için, antibiyotikler kullanılabilir.
   • Solunum sistemi rahatlatıcı mentol, okaliptüs gibi destekleyici ürünler kullanılabilir.

Koruma ve Kontrol:

1. Kanatlılarda Yalancı Tavuk Vebası Hastalığına Karşı Korunma ve Savaş Yönetmeliği:
   • Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın çıkardığı yönetmeliklere uygun olarak işlem yapılmalıdır.
2. Aşılama:
   • İnfeksiyon kümeslerde tek tük olgular halinde ise, hastalar ayrılır ve geri kalan hayvanlara aşı yapılır.
   • İnfeksiyon yayılma eğilimi gösteriyorsa, hastalar ve hasta görünümlü olanlar ayrılarak geri kalanlar kesime sevk edilir.
   • Hiç hastalık çıkmayan kümesler, eğer aşılı değillerse hemen La Sota aşısı ile Coarse Spray (kalın damla) yöntemi ile aşılanmalıdır.
3. Hayvan Ayırma ve Dezenfeksiyon:
   • Hastalık çıkan kümeslerde hastalar ve hasta görünümlü hayvanlar ayrılarak geri kalanlar kesime sevk edilir.
   • Hastalık çıkan ve aşılanan kümesteki hayvanlar dezenfekte edilir.
4. Stres Faktörlerinin Kontrolü:
   • Stres faktörleri ortadan kaldırılmalıdır.
   • İyi bir bakım ve besleme rejimi uygulanmalıdır.
5. Kümes Hijyeninin Sağlanması:
   • Kümeslerde hijyen kurallarına uyulmalıdır.
   • Her türlü kısıtlayıcı önlemler uygulanmalıdır.

Bu önlemler, Newcastle Hastalığı’nın bulaşıcı ve öldürücü yapısı göz önüne alındığında, etkili bir koruma ve kontrol stratejisi oluşturmak adına birbirini takip eden adımlar olarak düzenlenmelidir.